*🏳✍🏻تفسیر سوره اعراف قسمت(3️⃣) از آیه شریفه(18تا27)*🌹✅
*📌سوره اعراف مکی است،ودارای206آیه میباشد*
*🌱✍🏻أَعُوْذُ بِاللهِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيْمِ*
*✒از شيطان رانده شده به الله پناه میبرم.💐*
*🌴✍ بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِيمِ💧*
*↩🖊به نام الله بسیار بخشنده و بسیار مهربان ↪✅*
*📝آخرین سخن درس دوم تا اینجا بود که از عبدالله بن عمر رضی الله عنهما روايت شدهاست كه فرمود: رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم هيچگاه اين دعاها را در صبح و شام ترك نميكردند: «اللهم إني أسألك العافية فيالدنيا والآخرة، اللهم إني أسألك العفو والعافية في ديني ودنياي وأهلي ومالي، اللهم استر عوراتي وآمن روعاتي، اللهم احفظني من بين يدي ومن خلفي وعن يميني وعن شمالي ومن فوقي وأعوذ بعظمتك أن أغتال من تحتي»[1]*↩[1] بارخدايا! از تو در دنيا و آخرت عافيت ميطلبم. بارخدايا! من از تو در دين و دنيايم و در خانوادهو مالم عافيت ميطلبم. خدايا! عيبهايم را بپوشان و نگرانيهايم را به آرامش مبدل كن. خدايا! مرا از پيشرويم و از پشت سرم و از جانب راستم و از جانب چپم و از فرازسرم حفظ كن و به بزرگيات پناه ميبرم ازاين كه از طرف پايين گرفتار گردم.*آنگاه شيطان افزود: «و بيشترشان را شكرگزار نمييابي» به علت تأثير وسوسه و اغواي من در آنان.↙آري! بدينسان بود كه ابليس در بنيآدم گماني زد و تير گمانش به هدف نشست و بنابراين، اكثريت بنيآدم از شاكران؛ يعني از مؤمنان نشدند چنانكه باري تعالي ميفرمايد: (وَلَقَدْ صَدَّقَ عَلَيْهِمْ إِبْلِيسُ ظَنَّهُ فَاتَّبَعُوهُ إِلَّا فَرِيقاً مِّنَ الْمُؤْمِنِينَ ) : (قطعا شيطان گمان خود را در مورد آنها راست يافت و جز گروهي از مؤمنان، بقيه از او پيروي كردند) «سباء / 20».🔄🔎*
2⃣
*https://chat.whatsapp.com/KlKaObN3vfA1W4GlDHQKUO*
1⃣
*https://chat.whatsapp.com/BlzTErExuBB9pUfnbYJf7N*
*https://t.me/gmohammaade*
🌷↩قَالَ اخْرُجْ مِنْهَا مَذْؤُوماً مَّدْحُوراً لَّمَن تَبِعَكَ مِنْهُمْ لأَمْلأنَّ جَهَنَّمَ مِنكُمْ أَجْمَعِينَ (18)
💧📌«فرمود» خداوند متعال خطاب به ابليس «از آن بيرون رو» يعني: از آسمان، يا از بهشت «نكوهيده و راندهشده» از رحمت من «كه قطعا هركه از آدميان از تو پيروي كند، قطعا دوزخ را از همه شما يكجا پر ميكنم» اين سوگند و هشداري از سويحق تعالي به كساني است كه طاعت او را وانهاده و از راه شيطان پيروي ميكنند.
🌺📌وَيَا آدَمُ اسْكُنْ أَنتَ وَزَوْجُكَ الْجَنَّةَ فَكُلاَ مِنْ حَيْثُ شِئْتُمَا وَلاَ تَقْرَبَا هَذِهِ الشَّجَرَةَ فَتَكُونَا مِنَ الظَّالِمِينَ (19)
🌼↙«و گفتيم: اي آدم! تو و همسرت در بهشت ساكن شويد» اين سخن بعد از اخراج ابليس از آسمان، يا از بهشت به ايشان گفته شد «پس از هرجا كه ميخواهيد بخوريد» از هر نوعي از انواع ميوههاي بهشتي كه ميخواهيد. «ولي به اين درخت نزديك نشويد كه از ستمكاران خواهيد شد» با نافرماني من و مخالفت امر من. پسحق تعالي بهرهگيري از تمام درختان بهشت را ـ بجز اين يك درخت ـ براي آدم و حوا مباح گردانيد.
🌴✏مفسران در نوعيت اين درخت ممنوعه اختلافنظر دارند و در تعيين آن روايت صحيحي هم نقل نشده است لذا از بحث درباره آن فايدهاي متصور نيست، و ما وارد اين بحث نميشويم.
🌷📌فَوَسْوَسَ لَهُمَا الشَّيْطَانُ لِيُبْدِيَ لَهُمَا مَا وُورِيَ عَنْهُمَا مِن سَوْءَاتِهِمَا وَقَالَ مَا نَهَاكُمَا رَبُّكُمَا عَنْ هَذِهِ الشَّجَرَةِ إِلاَّ أَن تَكُونَا مَلَكَيْنِ أَوْ تَكُونَا مِنَ الْخَالِدِينَ (20)
🌺✒«پس شيطان آندو را وسوسه كرد» يعني: با آنان بهطور آهسته و به تكرار سخن گفت «تا برايشان آنچه را از شرمگاههايشان كه از ديدشان پوشيده بود آشكار گرداند» يعني: شيطان خواست تا با آشكارساختن عورتهاي آدم و حوا كه از ديدشان مستور بود، به آنان بدي كند زيرا قبل از آن، آدم و حوا نه خود عورتهايخويش را ميديدند و نه يكي از آنها عورت ديگري را ميديد.
🌻↙اين آيه دليل بر آن است كه برهنگي (كشف عورت)، از بزرگترين مصيبتهاست و پوشش عورت از ايجابات طبع و عقل سليم ميباشد چنانكه برهنگي، فطرتي حيواني است كه انسان سليم به آن گرايش نمييابد. علما گفتهاند: عورت آدم و حوا فقط براي خودشان آشكار گرديد نه براي ديگران «و گفت» ابليس به آدم و حوا «پروردگارتان شما را نهي نكردهاست» از خوردن «اين درخت، جز براي اين كه مبادا دو فرشته گرديد» يعني: براي آن كه فرشته نگرديد «يا از جاودانگان شويد» يعني: تا از كساني نگرديد كه هرگز نميميرند و هميشه ساكن بهشت هستند.
🌷✒وَقَاسَمَهُمَا إِنِّي لَكُمَا لَمِنَ النَّاصِحِينَ (21)
🌼↙«و براي آن دو، سوگند ياد كرد كه من قطعا از خيرخواهان شما هستم» زيرا من پيشاز شما ساكن اين مكان بودهام و ميدانم كه راز جاودانگي در چيست. يا معني اين است: چنانكه ابليس بر خيرخواهي خويش براي آنان سوگند خورد، آندو نيز، برقبول اين مرام او سوگند خوردند، يعني آدم و حوا او را تصديق كردند و اين انديشه در نهادشان خطور نكرد كه او دروغگوي گمراهكنندهاي است و تعبير (قاسمهما) كه از باب مفاعله است و بر انجام دو طرفه فعل دلالت ميكند، نيز مؤيداين معني است.
🌳📌فَدَلاَّهُمَا بِغُرُورٍ فَلَمَّا ذَاقَا الشَّجَرَةَ بَدَتْ لَهُمَا سَوْءَاتُهُمَا وَطَفِقَا يَخْصِفَانِ عَلَيْهِمَا مِن وَرَقِ الْجَنَّةِ وَنَادَاهُمَا رَبُّهُمَا أَلَمْ أَنْهَكُمَا عَن تِلْكُمَا الشَّجَرَةِ وَأَقُل لَّكُمَا إِنَّ الشَّيْطَآنَ لَكُمَا عَدُوٌّ مُّبِينٌ (22)
🌺↙«پس آن دو را با فريب به سقوط كشانيد» تدليه و ادلاء: فرستادن يك چيز از بالايي بهسوي پاييني است. پس معني اين است: شيطان بهوسيله اين سوگند دروغ فريبنده و با اين وسوسه خود، آدم و حوا را از مرتبه بلندي و برتري كه همانا مرتبه طاعت و كرامت است، به پستي و هبوط كشانيد «پس چون آن دو از آن درخت چشيدند» يعني: چون از آن درخت خوردند «عورتهايشان بر آنان آشكار شد» زيرا لباس از تنشان فروريخت «و شروع كردند به چسبانيدن برگهاي درختان بهشت بر خود» به قولي: آن برگها؛ برگ درخت انجير بود كه آن را بر عورتهاي خود به صورت طبقهاي از برگها بر بالاي طبقهاي ديگر ميچسباندند تا عورتهاي خود را بپوشانند «و پروردگارشان به آنان ندا درداد» درحاليكه سرزنشكنان بهآنان ميگفت: «كه مگر شما را از اين درخت نهي نكرده بودم»⬇
🌷↩ آري! اين خطاب، عتاب و سرزنشي از سوي خداوند متعال بر آدم و حواست، از آن رو كه آنان بادستور خدا جلّ جلاله مخالفت كرده و از آن درخت معين ممنوعه خوردند و از آنچه كه بايد حذر و احتياط ميكردند ـ كه همانا كيد شيطان بود ـ حذر نكردند در حاليكه حق تعالي قبلا آنان را از نيرنگهاي شيطان برحذر داشته بود چنانكه ميفرمايد: «و به شما نگفته بودم كه بيگمان شيطان دشمن آشكار شماست» يعني: دشمني وي با شما تا بدانجا آشكار است كه او اين دشمني خويش را پنهان هم نميكند.
🌿✒قَالاَ رَبَّنَا ظَلَمْنَا أَنفُسَنَا وَإِن لَّمْ تَغْفِرْ لَنَا وَتَرْحَمْنَا لَنَكُونَنَّ مِنَ الْخَاسِرِينَ (23)
🌹✒«گفتند» آدم و حوا «پروردگارا! بر خود ستم كرديم» اعتراف ميكنيم كه با اين مخالفت، مرتكب گناه گرديدهايم و بر خود ستم كردهايم. اين اعتراف آدم و حوا، برخلاف شيوه ابليس بود كه از معصيت خويش عذرخواهي نكرد و از پروردگار خويش آمرزش نخواست بلكه استكبار ورزيد «و اگر بر ما نيامرزي و بهما رحم نكني، قطعا از زيانكاران خواهيم بود». البته اين دعا و زاري نيز نمايانگر توبه آنهاست.
🌴📌قَالَ اهْبِطُواْ بَعْضُكُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّ وَلَكُمْ فِي الأَرْضِ مُسْتَقَرٌّ وَمَتَاعٌ إِلَى حِينٍ (24)
🌹✒«فرمود: فرود آييد» اين خطاب الهي هم شامل آدم و حوا و ذريه آن دو و هم شامل ابليس است «بعضي از شما براي بعضيديگر دشمنيد» خداوند متعال دشمني آنها در ميان يكديگر را، نوعي از مجازات براي آنان قرار داد «و براي شما در زمين مستقري است» يعني: جايگاه استقراري است «و» براي شما در آن «بهرهمندياي است» كه در آن از خوراكيها و آشاميدنيها و مانند آنها برخوردار و بهرهمند ميشويد «تا وقتي معين» كه همانا وقت مرگ شما، يا وقت برپايي قيامت است.
🌼↙قَالَ فِيهَا تَحْيَوْنَ وَفِيهَا تَمُوتُونَ وَمِنْهَا تُخْرَجُونَ (25)
🌴📌«فرمود» خداوند متعال: «در آن» يعني: در زمين «زندگي ميكنيد و در آن ميميريد و از آن برانگيخته ميشويد» بهسوي سراي آخرت، به منظور دريافت پاداش و جزاي خويش.
🌻↩ملاحظه ميكنيم كه حق تعالي در اين آيات، سه نمونه از خلق خويش را معرفي ميكند: نمونهاي كه در طاعت مطلق و تسليم كامل قراردارد، نمونه ديگري كه در عصيان مطلق و استكبار منفور غوطهور است و طبيعت سوم كه تركيبي از خير وشر را باهم دارد، كه همانا طبيعت بشري است.
🌱📌يَا بَنِي آدَمَ قَدْ أَنزَلْنَا عَلَيْكُمْ لِبَاساً يُوَارِي سَوْءَاتِكُمْ وَرِيشاً وَلِبَاسُ التَّقْوَىَ ذَلِكَ خَيْرٌ ذَلِكَ مِنْ آيَاتِ اللّهِ لَعَلَّهُمْ يَذَّكَّرُونَ (26)
🌻↩«اي فرزندان آدم! هرآينه ما بر شما لباسي را فرود آورديم كه عورتهاي شما را ميپوشاند» اين لباس از پشم و پنبه و از ساير اجناسي است كه خداوند متعال صنعت آنها را به فرزندان آدم آموخت و با فرودآوردن آنها بر آنان منت گذاشت تا عورتهاي خود را كه ابليس بر آنان آشكار ساخت، بپوشانند. و از آن به «انزال: فرودآوردن» تعبير شد؛ زيرا آب كه بهطور مستقيم يا غير مستقيم سرمنشأ همه منافع و از آن جمله لباس است، از آسمان فرود ميآيد. «و براي شما ريشي است» مراد از ريش در اينجا: لباس زينت است، يعني بر شما دو لباس فرود آورديم، لباسي براي پوشش عورتهايتان و لباس ديگري براي آرايشتان پس حكمت از انواع لباسها و پوشيدنيهايي كه حق تعالي استفاده از آنها را به بنيآدم الهام كرد، هم پوشش و هم زينت است. در حديث شريف به روايت علي رضی الله عنه آمدهاست كه فرمود: از رسول خدا صلّی الله علیه و آله و سلّم شنيدم كه در هنگام پوشيدن لباس فرمودند: «الحمد لله الذي رزقني من الرياش ما أتجمل به في الناس وأواري به عورتي: ستايشخدايي را كه به من از جامههاي فاخر، آن مقدار ارزاني فرمود كه با آن در ميانمردم خود را بيارايم و عورتم را نيز با آن بپوشانم». «ولي لباس تقوا؛ اين بهتراست»⬇
🌷✒ يعني: لباس ايمان و عمل صالح، لباس زهد و پرهيزگاري از گناهان و لباس ترس از خداي عزوجل؛ بهترين و زيباترين لباسهاست. به قولي: مراد از لباس تقوا، زره و كلاهخودي است كه مجاهد فيسبيلالله آن را در جهاد ميپوشد «اين» فرودآوردن انواع لباسها و بيان لباس تقوا «از نشانههاي الله است» كه بر فضل و رحمت وي به بندگانش دلالت ميكند «باشد كه متذكر شوند» و اين نعمت عظيم را بشناسند.
🌼✒ملاحظه ميكنيم كه خداوند متعال در اين آيه، نعمت خويش بر ما بندگان را به دادن دو لباس؛ يعني لباس حسي و لباس تقوي يادآور گرديد زيرا درواقع ميان هردو نوع لباس، تلازم وجود دارد چه لباس تقوي؛ عورتهاي ضمير و قلب انسان را ميپوشاند و نهاد وي را به نور معنويت ميآرايد و لباس حسي؛ عورتهاي جسم وي را ميپوشاند و تن وي را ميآرايد پس پوشش جسم نيز نشانهاي از نشانههاي تقواست.
❄📌يَا بَنِي آدَمَ لاَ يَفْتِنَنَّكُمُ الشَّيْطَانُ كَمَا أَخْرَجَ أَبَوَيْكُم مِّنَ الْجَنَّةِ يَنزِعُ عَنْهُمَا لِبَاسَهُمَا لِيُرِيَهُمَا سَوْءَاتِهِمَا إِنَّهُ يَرَاكُمْ هُوَ وَقَبِيلُهُ مِنْ حَيْثُ لاَ تَرَوْنَهُمْ إِنَّا جَعَلْنَا الشَّيَاطِينَ أَوْلِيَاء لِلَّذِينَ لاَ يُؤْمِنُونَ (27)
🌱✏«اي فرزندان آدم! زنهار تا شيطان شما را گمراه نسازد چنانكه پدر و مادر شما را از بهشت بيرون راند» يعني: برحذر باشيد از اين كه شيطان شما را بفريبد و از طاعت الهي به بيراهه برد؛ آنگاه از تنتان لباس حسي، يا از روح و قلبتان لباس تقوا را بيرون كشد و در نتيجه، شما را از ورود به بهشت محروم كند. يا برهنگي را در برابر ديد كساني كه نظركردن به عورتتان بر آنان حلال نيست، در چشم و دلتان بيارايد؛ زيرا شيطان را در اين ميدان يد طولايي است ـ همانگونه كه پدر و مادرتان را فريفت «و لباسشان را از آنان بركند تا عورتهايشان را بر آنان نمايان كند» بدينسان ايشان را در معصيتي درافگند كه مجازات آن نمايان گشتن عورتهايي بود كه ازديدشان پنهان بود «هرآينه شيطان و قبيلهاش شما را از آنجا كه آنها را نميبينيد، ميبينند» لذا خود را از اين كه شيطان شما را عريان ببيند، نگهداريد زيرا حق تعالي شما را از نمايان ساختن عورتهايتان نهي كرده است.
🌼✏ترديدي نيست كه هر كس ـ همانند شيطان ـ فرزندان آدم را از آنجايي ببيند كه آنان او را نميبينند، بيگمان چنين كسي داراي نيرنگ بس بزرگي است پس شايسته آن است كه انسان در قبال چنين دشمن بزرگي، نهايت خودداري وپاسداري را از حريم ارزشهاي خويش بنمايد. چنانكه احاديث وارده در اين باب نيز، مؤكد اين معنياست. ذوالنون مصري ميگويد: «اگر شيطان تو را از جايي ميبيند كه تو او را نميبيني؛ پس تو هم از كسي ياري بخواه كه شيطان را از جايي ميبيند كه او وي را نميبيند. آن كس؛ همان كريم پردهپوش و رحيم آمرزگار است». (قبيله): يعني قبيله شيطان. مراد از قبيله شيطان، ياران و لشكريان و نسلوتبار وي از شياطيناند «همانا ما شياطين را اولياي نامؤمنان گرداندهايم» يعني: ما شياطين را بر كافران ياور و توجيهكننده و مربي و مسلط ساختهايم.
🌻📌علامه «الوسي» در تفسير «روح المعاني»، در ذيل اين آيه تحقيقي را پيرامون امكان ديدن جن بيان كرده و از آن چنين نتيجه ميگيرد: آيه كريمه قضيه مطلق وهميشگياي را بيان نميكند بنابراين، نفي ديدن جن برحسب عادت است و ديدنآن براي بشر امكان دارد چنانكه در احاديث و اخبار و آثار آمده است.
*(سُبْحَانَ اللَّهِ وَبِحَمْدِهِ، سُبْحَانَ اللَّهِ الْعَظِيمِ».بخارى:7563)*
*(بِسْمِ اللَّهِ الَّذِي لَا يَضُرُّ مَعَ اسْمِهِ شَيْءٌ، فِي الْأَرْضِ، وَلَا فِي السَّمَاءِ، وَهُوَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ»صبح وشب3بار(ترمذی (۵/۱۲۳)*
::::::::::::::::::::::::::::
*✍ان شاءالله ادامه دارد......👉🏻*
*📚تفسير انوار قرآن سوره اعراف از آیه شریفه (18تا27)نوشته:عبدالرووف مخلص📚*
*(تنظیم و نشر مسافر)*
*📱اشتراک؛+639380261426📲*
*گروه وکانال.بیاناتی فرهنگ اسلامی*
*https://t.me/gmohammaade*
*کتابخانه؛*
*http://t.me/Kittab_khanhe_islamic*
*فیسبوک*
*www.facebook.com/groups/870295356372685/*
*صفحه*
*www.facebook.com/muosafer*
*وبسایت؛*
*http://gmohammade.blogfa.com*
💐✅💐✅💐✅💐✅💐
موضوعات مرتبط: تفسیر قرآن کریم با تنظیم و نشر مسافر
آداب قاضی
کسى که براى پیروزى فرمان خدا بجنگد مجاهد فى سبیل الله مىباشد
اجر و ثواب کمک به مجاهدینى که در راه خدا جهاد مىکنند،
عید سعید قربان بر تمام مسلمین جهان مبارک باد.1402/4/8
پیام تبریکی مناسبت عید سعید قربان مدیریت بیاناتی فرهنگ اسلامی
تفسیر سورة الروم قسمت 3 از آیه شریفه 14تا19
تفسیر سورة الروم قسمت 2 از آیه شریفه 8تا13
تفسیر سورة الروم قسمت 1 از آیه شریفه 1تا7
تفسیر سورة العنكبوت قسمت 17 از آیه شریفه 67تا69
تفسیر سورة العنكبوت قسمت 16 از آیه شریفه 62تا66
تفسیر سورة العنكبوت قسمت 15 از آیه شریفه 56تا61
تفسیر سورة العنكبوت قسمت 14 از آیه شریفه 51تا55
تفسیر سورة العنكبوت قسمت 13 از آیه شریفه 48تا50
تفسیر سورة العنكبوت قسمت 12 از آیه شریفه 46تا47
تفسیر سورة العنكبوت قسمت 11 از آیه شریفه 43تا45
تفسیر سورة العنكبوت قسمت 10 از آیه شریفه 40تا42
تفسیر سورة العنكبوت قسمت 9 از آیه شریفه 34تا39
تفسیر سورة العنكبوت قسمت 8 از آیه شریفه 29تا33
تفسیر سورة العنكبوت قسمت 7 از آیه شریفه 24تا28
تفسیر سورة العنكبوت قسمت 6 از آیه شریفه 20تا21







